การดูแลรักษา สุขภาพฟัน และเหงือก : อายุ 6 -12 ปี และเมื่อฟันแท้ขึ้นครบ

การดูแลรักษา สุขภาพฟัน และเหงือก - ช่วงอายุ 6-12ปี และเมื่อฟันแท้ขึ้นครบ

ช่วงอายุ 6-12 ปี

ฟันแท้ซี่แรกขึ้น เมื่ออายุประมาณ 6 ปี เป็นฟันกรามซี่ที่ 1 ฟันซี่นี้ไม่ได้ขึ้นมาแทนที่ฟันน้ำนม แต่จะขึ้นต่อท้ายฟันน้ำนมซี่ในสุด เท่าที่พบส่วนใหญ่ฟันซี่นี้ มักจะผุและถูกถอนทิ้ง เนื่องจากผู้ปกครองหลงคิดว่า เป็นฟันน้ำนมจึงไม่สนใจดูแล ฟันแท้จะทยอยขึ้นมาแทนที่ฟันน้ำนม ซึ่งเล็กไปสำหรับใบหน้าที่ใหญ่ขึ้น จนครบเมื่ออายุประมาณ 12 ปี ส่วนฟันกรามซี่ที่ 2 จะขึ้นต่อหลังฟันกรามซี่ที่ 1 เมื่อเด็กอายุประมาณ 12-13 ปี ทำให้เด็กมีฟันแท้เป็น 28 ซี่ อีก 4 ซี่สุดท้ายคือฟันกรามซี่ที่ 3 จะขึ้นหลังฟันกรามซี่ที่ 2 เมื่อเด็กอายุประมาณ 17-21 ปี ทำให้ฟันครบ 32 ซี่ (รูปที่ 2)

การทำความสะอาดฟัน ควรเริ่มหัดให้เด็กแปรงฟัน ด้วยตัวเองอย่างถูกต้อง ถ้าเด็กยังทำไม่ได้ ก็ต้องแปรงฟันให้เด็กไปก่อน จนเด็กสามารถแปรงเองได้อย่างถูกต้อง จึงปล่อยให้เด็กแปรงเอง ซึ่งเด็กจะทำได้ เมื่ออายุประมาณ 6-8 ปี ช่วงอายุนี้ ยังคงแปรงถูกลับไปกลับมาเหมือนเดิม เมื่อฟันแท้ขึ้นมาทดแทน ฟันน้ำนมครบแล้ว ประมาณ 11-12 ปี ถึงเริ่มให้หัดแปรงฟันแบบผู้ใหญ่ และควรแปรงฟันหลังอาหารทุกมื้อ หรืออย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ตอนเช้าและก่อนนอน
เมื่อเด็กโตพอที่จะหัดใช้เส้นใยขัดฟัน ทำความสะอาดซอกฟัน ก็สอนให้ใช้เส้นใยขัดฟันด้วย ก่อนแปรงฟัน เพราะการแปรงฟันอย่างเดียว ไม่สามารถเข้าไปทำความสะอาด ซอกฟันได้อย่างสมบูรณ์

เมื่อฟันแท้ขึ้นครบ

การแปรงฟัน จะเปลี่ยนวิธีการแปรง ด้านข้างของฟัน โดยด้านบดเคี้ยว ยังคงแปรงถูไปถูมา จากหน้าไปหลัง และหลังมาหน้าเหมือนเดิม การแปรงด้านข้าง ให้วางขนแปรง บริเวณคอฟันและขอบเหงือก เอียงทำมุม 45 ํ กับแกนฟัน คลึงเป็นวงกลมเล็กๆ แล้วปัดลงถ้าเป็นฟันบน และปัดขึ้นถ้าเป็นฟันล่าง ถือเป็น 1 ครั้ง แปรงซ้ำบริเวณเดิม 4-5 ครั้ง หลักสำคัญ คือ การแปรงฟัน ต้องแปรงฟันให้ครบทุกซี่ ดังนั้น ต้องเริ่มจากด้านใดด้านหนึ่งก่อน แล้วแปรงไล่ไปเรื่อยๆ จนครบทุกซี่ เช่น เริ่มแปรงฟันบน ด้านข้างแก้มข้างขวา บริเวณฟันกรามซี่ในสุด 2-3 ซี่ 4-5 ครั้ง ตามวิธีข้างต้น จากนั้น เลื่อนมาข้างหน้าบริเวณฟันกรามน้อย และฟันกรามซี่ที่ 1 ด้านขวาถัดมา แล้วเลื่อนไปฟันเขี้ยว และฟันหน้าด้านขวา ข้ามไปฟันหน้าด้านซ้ายและฟันเขี้ยว จนไปสุดที่ฟันกรามซี่สุดท้ายด้านซ้ายมือ จากนี้ วกเข้าไปแปรงด้านเพดาน ของฟันกรามบนซี่ในสุดด้านซ้ายมือ แล้วไล่มาเรื่อยเหมือนด้านข้างแก้ม จนไปสุดที่ฟันกรามบนซี่สุดท้ายด้านขวามือ และแปรงเช่นเดียวกันในฟันล่าง การแปรงฟันด้วยวิธีดังกล่าว จะใช้เวลานานพอสมควร ประมาณ 5-10 นาที

น.อ. ชาตรี หัยกิจโกศล

แหล่งข้อมูล : http://web.ku.ac.th/saranaroo/chap2a.htm

ข้อมูลสุขภาพที่เกี่ยวข้อง
		ฟันน่ารู้
		คราบหินปูน
		โรคฟันผุ
		ขจัดขี้ฟันให้ถูกวิธี
		กินอาหารเพื่อสุขภาพฟัน